Béo phì xảy ra ở tuổi trưởng thành (thể phì đại) là do số tế bào mỡ cố định và tăng trọng do tích tụ quá nhiều lipid trong mỗi tế bào.
Béo phì là tình trạng ngày càng gia tăng trên thế giới, đặc biệt là những quốc gia có mức kinh tế xã hội cao và trong khoảng 15 năm trở lại đây (bao gồm những nước đã và đang phát triển, trong đó có Việt Nam), lứa tuổi cao nhất thường gặp là trên 30 tuổi. Tần suất béo phì phù thuộc vào tuổi, giới tính, địa dư, tình trạng kinh tế xã hội và một số yếu tố kết hợp khác. Bệnh béo phì đang và sẽ là một mối hiểm họa cho thế hệ tương lai của thế giới nói chung và của Việt Nam nói riêng
Định nghĩa béo phì
Béo phì, theo Tổ chức Y tế thế giới WHO, được định nghĩa là sự quá tải lượng mỡ của cơ thể, đặc biệt liên quan đến chuyển hóa năng lượng, làm giảm tuổi thọ và kéo theo các hậu quả xấu cho sức khỏe. Hoặc gọi là béo phì khi tăng trên 25% trọng lượng cơ thể, được đánh giá dựa vào kích thước và giới.
Phương pháp đánh giá béo phì
Để đánh giá mức độ béo phì, ta sử dụng công thức chỉ số khối cơ thể BMI (Body Mass Index). Để phù hợp với đặc điểm trưng vùng qua nghiên cứu thực tế ở các quốc gia châu Á, WHO đã chính thức đồng ý cho các quốc gia châu Á lấy tiêu chuẩn ban hành tháng 2/2000 làm tiêu chuẩn chẩn đoán bệnh béo phì.
BMI= cân nặng/ (chiều cao* chiều cao ( m) ) Phân loại BMI (kg/m2)
Gầy: < 18,5
Bình thường: 18,5 – 22,9
Béo:Có nguy cơ (thừa cân) Béo phì độ 1: >= 2323 – 24,925 – 29,9
Béo phì độ 2 : >30
Ví dụ: một phụ nữ Việt Nam cao 155cm và nặng 60kg, BMI của người này sẽ là 60/(1,55 *1,55) = 24,97. Người này béo có nguy cơ trở thành béo phì độ 1.
Như vậy, theo Bảng phân loại trên thì người Việt Nam chúng ta nên có BMI khuyến cáo từ 18,5 – 22,9. Thường thì đối với những người trẻ tuổi, đặc biệt là các bạn gái, chỉ số BMI lý tưởng nhất là từ 18,5 – 20. Còn đối với những người lớn tuổi thì chỉ số BMI lý tưởng là 20 – 22.
Phân loại béo phì
Béo phì theo tuổi:
Béo phì xảy ra ở tuổi trưởng thành (thể phì đại) là do số tế bào mỡ cố định và tăng trọng do tích tụ quá nhiều lipid trong mỗi tế bào.
Béo phì tuổi trẻ (thể tăng sản phì đại), có nghĩa là các tế bào mỡ này tăng cả về số lượng lẫn kích thước (loại này thường khó điều trị hơn).
Béo phì dựa theo sự phân bố mỡ trên cơ thể:
Béo phì quả táo:thường gặp ở nam giới, mỡ phân bố ưu thế ở phần cao của cơ thể, trên rốn, gáy cổ, vai ngực, bụng, bụng trên rốn.
Béo phì quả lê: thường gặp ở nữ giới, mỡ phân bố ưu thế ở bụng dưới rốn, háng, đùi, mông và cẳng chân, và đây là dạng béo phì thường hay gặp nhất.
Béo phì toàn thân: mỡ phân bố đều toàn thân ở các vùng mặt, cổ, vai, ngực, bụng, mông, đùi, cẳng chân .
Như vậy, việc theo dõi và duy trì cân nặng ở mức cho phép giúp cho bạn không những có một thân hình cân đối, một dáng vẻ tự tin mà còn là một tình trạng sức khỏe tốt. Béo phì là bệnh có thể điều trị được bằng thuốc kết hợp với chế độ dinh dưỡng và tập luyện thể lực. Ở các bài sau, chúng tôi sẽ nói rõ thêm về nguyên nhân, các biến chứng và cách để giúp bạn thoát khỏi cái mác “béo phì”.