Mỡ máu cao là thành phần mỡ trong huyết tương cao hơn mức bình thường. Chứng mỡ máu cao chủ yếu là tăng cholesterol và triglycerid. Trong giới hạn bình thường, nồng độ cholesterol toàn phần có giá trị từ 4-5mmol/l và triglycerid toàn phần có giá trị nhỏ hơn 2,3mmol/l. Vượt quá giá trị này được gọi là mỡ máu cao.

Y học cổ truyền không kiểm tra mỡ máu nên không có tên bệnh này. Song người mỡ máu cao thường béo nên những người “béo phì”, “có đờm thấp”, “có thấp trệ” có những biểu hiện của mỡ máu cao.

Trong những năm gần đây, phương pháp điều trị mỡ máu cao bằng đông y đã trở nên phổ biến hơn. Từ thực tiễn cho thấy cũng có không ít các loại thảo dược, thực phẩm thuốc có tác dụng điều tiết mỡ máu hiệu quả. Phương pháp điều trị mỡ máu cao thông qua các đồ ăn có tác dụng chữa bệnh do y học hiện đại và y học cổ truyền kết hợp cùng nghiên cứu, kết hợp các phương pháp vận động và châm cứu, đã có được những thành quả nhất định.

Đông y cho rằng, hiện tượng mỡ máu cao thường là do hấp thụ chất béo quá nhiều, dẫn đến việc chuyển hóa không kịp, quá trình bài tiết gặp trở ngại. nguyên nhân căn bản là do chức năng của phủ tạng mất khả năng điều tiết. mức đọ nguy hại chủ yếu nhất của mỡ máu cao là đờm đặc, nghẽn tắc mạch đạo, tổn thương tâm tạng. do thức ăn không tiêu hoá được, tân dịch vận hóa mất cân bằng và một số chứng bệnh khác ở tỳ, can, thận.

Đông y cho rằng mỡ máu cao qua mức bình thường làm cho máu khó lưu thông, mạch ngâm trong quá nhiều nước kết thành đờm. nếu mạch máu bị tắc nghẽn sẽ gây đau đầu chóng mặt, mạch tim bị tắc sẽ gây ngực tức, tim đau; mạch mạng tứ chi bị tắc sẽ gây tứ chi tê liệt; mạch gan bị tắc sẽ hình thành chứng đau hai bên sườn. vì thế đờm bị chứa trong cơ thể là nguyên nhân thứ hai gây nên mỡ máu cao. Ngoài ra chứng đàm thấp có thể sinh nhiệt, tạo gió. Căn bệnh này phần nhiều phát triển chậm, phải xem xét mức độ nghiệm trọng của bệnh để xác định cách chữa trị.

Đối với cách điều trị mỡ máu cao, đông y cho rằng cần phải điều hòa lượng ăn uống trong mỗi bữa ăn hàng ngày, cân bằng cuộc sống sinh hoạt, trị liệu bằng một số thuốc đặc trị.

Phương pháp đông y:

Thể đàm thấp

Biểu hiện: Trong người nóng, khát, bụng trướng đầy, nước tiểu vàng (tức là có thấp nhiệt) thì dùng phép thanh nhiệt lợi thấp.

Bài 1: Bài thuốc tiêu mỡ: Thảo quyết minh 15g, lá sen 12g, trạch tả 12g, phục linh 15g, cúc hoa 12g, ý dĩ 15g, râu ngô 10g. Cách dùng: Cho 800ml nước, sắc còn 200ml nước, sắc 2 lần, ngày uống một thang chia làm 2 lần.

Bài 2: Bài thuốc nâng cao chất lượng lipoprotein trọng lượng cao, hạ mỡ máu: Cam thảo 30g, câu kỷ tử 25g. Cách dùng: Cho 800ml nước, sắc còn 200ml nước, sắc 2 lần, ngày uống một thang chia làm 2 lần.

Bài 3: Chữa mỡ máu có cholesterol cao: Hà diệp (lá sen) 24g, hà thủ ô 12g, sơn tra 24g, thảo quyết minh 24g, tang ký sinh 15g, uất kim 10g. Cách dùng: Cho 800ml nước, sắc còn 200ml nước, sắc 2 lần, ngày uống một thang chia làm 2 lần. Uống thuốc sắc có thể có tiêu chảy (do có nhiều thảo quyết minh).

Bài 4: Hạ mỡ máu, Hạ mỡ gan: Liên diệp (lá sen ) 24 g, Mạch ba góc (Kiều mạch ) 24g, Hoa hoè 12 g. Cách dùng: cho 800ml nước sắc còn 200ml nước, sắc 2 lần, ngày uống một thang chia làm 2 lần.

Cúc hoa, lá sen, hoa hòe, cam thảo là những vị thuốc có công dụng tốt.

Thể thấp trệ:

Biểu hiện: Tứ chi mệt mỏi, nhạt miệng, bụng trướng, ho có đờm, phân nhão (tức là có tỳ hư đờm trọc ứ trệ) thì dùng phép kiện tì, hòa vị, khứ đờm hóa thấp.

Bài 1: Trần bì 9g, bán hạ chế 4g, phục linh 12g, cam thảo 4g, trúc nhự 12g, nam tinh 12g, hạnh nhân 8g. Cách dùng: Cho 1.000ml nước sắc còn 250ml nước, sắc 3 lần, 2 ngày uống một thang.

Bài 2: Bán hạ chế 4g, qua lâu bì 9g, sơn tra 8g, đan sâm 12g, sinh mạch nha 10g. Cách dùng: cho 800ml nước, sắc còn 200ml nước, sắc 2 lần, ngày uống một thang chia làm 2 lần.

Bài 3: Chữa mỡ máu chỉ có triglycerid cao: Bài thuốc phức phương sơn tra phiến: Sơn tra 60g, cát căn 38g, minh phàn 2g, tất cả sấy khô, tán bột, ngày uống 10g, chia làm hai lần